พิกัดกำลังของเครื่องยนต์ ดูยังไง?? (EP1)

ว่าด้วยเรื่องกำลังของเครื่องยนต์ผมเชื่อว่าหลายคนมักจะคุ้นเคยกับ “ม้า” คำว่า “แรงม้า” มันมีที่มาที่ไปที่อาจจะซับซ้อนสักหน่อยก่อนที่มันจะได้ไปตีบนแผ่นป้ายของเครื่องยนต์ตัวนั้นๆ ได้อย่างชัดเจนจริงๆ ผมไม่ขอย้อนไปถึงที่มานะครับ ลองไปหาใน Google กันเอา เอาเป็นว่ามาเข้าเรื่องกันเลยนะครับ เรามารู้จักแยกแยะถึงเรื่องกำลังของเครื่องยนต์กันเลยดีกว่า เพราะเดี๋ยวมันก็จะเกี่ยวกับคำว่าแรงม้าแล้วก็จะร้อง อ๋อ ตามๆ กันไปเองแหละครับ สิ่งแรกเลยคือ การจะบอกได้ว่าเครื่องยนต์ตัวนี้มีกำลังเท่าไหร่ ทั้งจากเครื่องยนต์ในรถยนต์ เครื่องยนต์กำเนิดไฟฟ้า เครื่องยนต์เรือ หรือเครื่องยนต์ที่ไปใช้ในรูปแบบต่างๆ นานา กำลังที่ระบุมาแต่ครั้งแรกเลยคือมาจากผู้ผลิตครับ ย้ำคือมาจากผู้ผลิตครับ ผู้ผลิตเขาจะต้องมีการทดสอบและวัดสมรรถนะเครื่องยนต์ที่ผลิตในล็อตนั้นๆ ก่อนที่จะนำออกมาจำหน่าย ผู้ผลิตที่ดีก็จะทดสอบแบบอ้างอิงมาตรฐานเพื่อให้เกิดความน่าเชื่อถือ มาตรฐานที่จะรับรองได้ก็แตกแขนงไปอีกเพื่อรองรับสำหรับเครื่องยนต์ที่ไปใช้งานในลักษณะที่แตกต่างกันออกไป และเมื่อทำการทดสอบสมรรถนะผ่านตามเกณฑ์มาตรฐานนั้นๆ แล้วจึงสามารถนำผลทดสอบนั้นมาตีระบุลงแผ่นป้าย หรือที่เรียกว่า Name Plate ใน Name Plate ก็จะตีเลขกำลังไปได้อีกหลายแบบคือถ้าดูไม่เป็นก็จะไม่เข้าใจแล้วก็จะไปโม้ผิดๆ อีก 555 ลองเงยหน้ามองเพดานแล้วนึกนะครับว่าเครื่องยนต์ตัวนึงมันสามารถผลิตกำลังได้ตั้งแต่ 0 – 300 kW แล้วกัน แล้วเครื่องยนต์ตัวนั้นจะตีที่ Name Plate แค่ 200 kW ได้ไหมหนอ??? ตอบว่าได้ครับ เริ่มจาก [...]


เครื่องยนต์ กำเนิดไฟฟ้า หรือ Fire Pump สตาร์ทไม่ติด ทำอย่างไร?

สำหรับกระทู้นี้มาคุยกันกับเรื่องของปัญหาที่หลายๆ คนกลัวมากที่สุดคือการสตาร์ทเครื่องไม่ติด ผู้ดูแลเครื่องเองเมื่อถึงเวลาต้องไปทดสอบการสตาร์ท หรือจังหวะต้องใช้งานจริง ผมเชื่อว่าอยู่ในอาการลุ้นกันทุกคน 555 บางท่านเจอเหตุการณ์จริงเช่นไฟดับ เครื่องดันสตาร์ทไม่ติดขึ้นมายืนขาสั่นเลยซะงั้น ตั้งสติครับ... ผมเชื่อว่าบทความนี้อาจเป็นประโยชน์และอาจจะช่วยท่านได้มากลองอ่านตามที่ผมเขียนและลำดับเหตุการณ์กันเลยครับ เมื่อเครื่องสตาร์ทไม่ติด มาตั้งคำถามกันก่อน 1. ดูที่หน้า Controller ก่อนว่ามี Alarm ไหม แล้ว Alarm ตัวไหนที่ไปห้ามการสตาร์ทไหม? 2. ตอนสั่งสตาร์ทเครื่องหมุนไหม? 3. ถ้าเครื่องหมุนแล้วอาการหมุนยังไง? กรนแบบหมดแรง หรือ กรนแบบสะอึกติดขัด? 4. ถ้าเครื่องไม่หมุนแล้วมันมีเสียงอะไรมาสะกิดหูไหม? เช่นเสียงดัง แต๊ก หรือเปล่า? หรือเงียบกริิป? 5. จากข้อสี่ ถ้าเงียบกริป ไปดูที่ Controller มันมีอะไรบอกว่ากำลังสั่งสตาร์ทไหมเช่นนับเวลาหรือ Cranking ไหม? ตอบ ข้อ 1. ถ้ามี Alarm ห้ามสตาร์ทมักจะพบประเภท Sensing Fail พวก Oil หรือ Temp หรือ [...]


สมรรถนะของเครื่องสูบน้ำดับเพลิง และการทดสอบ

ผมเชื่อว่าปัจจุบันกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับระบบดับเพลิงนั้นเริ่มมีความตื่นตัวมากขึ้นทุกวัน ทั้งเนื่องจากความเข้มงวดทางกฏหมายหรือข้อบังคับจากกรมธรรม์ในการทำประกันภัย ที่ต้องให้มีการทำการตรวจสอบซ่อมบำรุงระบบดับเพลิงให้พร้อมอยู่ตลอดเวลาและรวมถึงให้มีการทดสอบสมรรถนะของระบบเข้ามาเกี่ยวข้อง ในที่นี้จะมากล่าวถึงการทดสอบระบบเครื่องสูบน้ำดับเพลิงกัน ผมเชื่อว่ามีหลายท่านที่มีความเข้าใจและคุ้นเคยกับกิจกรรมการทดสอบทั้งแบบรายสัปดาห์หรือรายปีอยู่ เพราะอาจเป็นการทำตามแผนที่ต้องรับผิดชอบให้องค์กร หรืออาจเป็นผู้รับเหมาที่เข้าให้บริการต่อลูกค้า สำหรับบทความนี้เราจะเน้นการทดสอบเครื่องสูบน้ำดับเพลิงแบบที่ใช้เครื่องยนต์เป็นตัวขับเนื่องจากเป็นระบบที่มีใช้มากกว่าระบบที่ใช้มอเตอร์ไฟฟ้า และมีความซับซ้อนของระบบที่มากกว่า การทดสอบ Fire Pump (ขอพิมพ์เป็นภาษาอังกฤษนะครับเพราะพิมพ์ง่ายดี) แบ่งได้เป็นการทดสอบแบบรายสัปดาห์ (Weekly Test) หรือการทดสอบแบบรายปี (Yearly Test) สองแบบนี้จะเป็นการทดสอบเพื่อยืนยันความพร้อมและยืนยันสมรรถนะของ Fire Pump ตามมาตรฐาน NFPA25 ที่แนะนำไว้ การทดสอบแบบรายสัปดาห์จะเป็นการทดสอบแบบปิดวาล์วด้านจ่ายหรือ 0% Flow Rate หรือ Churn Flow เดินเครื่องเป็นเวลา 30 นาที การทดสอบแบบนี้มีคำถามและข้อสงสัยมากมายกับเจ้าของ Fire Pump ชุดนั้น เช่น จะทำไมต้องทดสอบกันทุกสัปดาห์และต้องเดินเครื่อง 30 นาทีเลยหรือ? คำตอบคือ ใช่ครับ มาตรฐานเขาเขียนไว้ และประกันภัยก็มักจะเอามาอ้างต้องทำตาม นี่แหละที่ทำให้หลีกเลี่ยงไม่ได้ มาคำถามข้อต่อไปกัน "ปิดวาล์วสุด 0% Flow แล้วปั๊มมันจะไม่พังหรอ? ปั๊มจะระเบิดไหม? เครื่องยนต์ทำงานหนักไปไหมเพราะมันอั้นหรือเปล่า?" [...]


การทดสอบประสิทธิภาพของแบตเตอรี่ : Battery Quality Test

ว่าด้วยเรื่องแบตเตอรี่ของเครื่องยนต์ จะเป็นเครื่องยนต์กำเนิดไฟฟ้า หรือเครื่องสูบน้ำดับเพลิงก็ดี มันแทบจะเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในระบบเลยก็ว่าได้ เพราะจากประสบการณ์การให้บริการที่ผ่านมา สายเรียกเข้ามักแจ้งว่าเครื่องสตาร์ทไม่ติด 100 สาย พบปัญหานั้นเกิดจากแบตเตอรี่มากกว่า 50% ก่อนที่จะให้ช่างเทคนิคไปตรวจสอบบริการหน้างานก็จะย้ำเสมอว่า "เอาแบตเตอรี่สำรองไปด้วยนะ" ยอมยกกันเหนื่อยหน่อยแต่ก็คุ้มครับ บางกรณีเหนื่อยรอบเดียวคือตอนยกไปตั้ง แต่ไม่ต้องยกกลับเพราะลูกค้าบอกขอไว้ใช้ก่อนนะเดี๋ยวไฟดับมาจะยุ่ง จึงเป็นที่มาของบทความนี้เพื่อมาทำความเข้าใจกัน เริ่มจากแบตเตอรี่นั้นเป็นแหล่งพลังงานที่ใช้สำหรับขับสตาร์ทเครื่องยนต์ที่ต้องใช้กำลังสูงมาก ถ้าเข่าอ่อนขึ้นมานิดเดียวก็หมุนไม่ไหวแล้ว ดังนั้นต้องเตรียมความพร้อมของแบตฯ ให้เต็มอยู่ตลอดเวลาเพระไม่รู้ว่าไฟจะดับ หรือไฟจะไหม้เมื่อไหร่ การเติมแบตเตอรี่ให้เต็มตลอดเวลาขณะเครื่องดับนั้นจะต้องใช้ชาร์จเจอร์แบบ Float ชาร์จ หรือที่เรียกกันว่า Automatic Battery Charger จะชาร์จไปเรื่อย 1-5 A แล้วแต่ว่าขณะนั้นมันใช้ภาระอะไรอยู่มั่งแต่พอเครื่องยนต์สตาร์ทติดได้แล้วนั้นพระเอกตัวจริงก็จะปรากฏตัวซึ่งก็คือ Alternator Charger หรือมักเรียกกันว่าไดร์ชาร์จ ที่จะติดอยู่กับตัวเครื่องและจ่ายไฟคืนแบตได้ขณะที่เครื่องหมุน และแล้วพระรองไม่เกี่ยวก็ถอยไป อายุการใช้งานของแบตเตอรี่ทั่วไปจะประมาณ 1.5-2 ปี อย่าให้เกินนี้เลยเพราะจะเสี่ยง บางที่ไม่ยอมเสี่ยงครบปีเปลี่ยนเลยและกรณีนี้แทบไม่เจอปัญหา ส่วนกรณีต้องรองบประมาณ หรือมีความเข้าใจที่ผิด ก็จะดึงไปบอกว่าเพิ่งปีครึ่งเองจะเปลี่ยนทำไม นี่แหละคือเสี่ยงครับ ควรฉีดวัคซีลกันไว้ดีกว่า แบตเตอรี่ในแต่ละระบบอาจมีอายุการใช้งานไม่เท่ากันเนื่องจากลักษณะการใช้งานหรือ พฤติกรรมการใช้งานที่ไม่เหมาะสมจะส่งผลให้อายุแบตฯ สั้นลง ตัวบอกอายุที่ดีคือค่า DOD หรือ Depth of [...]


Generator Service Maintenance

เครื่องยนต์ หรือ Engine ที่ถูกใช้เป็น Prime Mover ของอุปกรณ์เช่น Fire Pump หรือเครื่องกำเนิดไฟฟ้า ปัจจุบันนั้นมีหลายยี่ห้อทั้ง Brand ทางยุโรป อเมริกา หรือ เอเซีย ซึ่งยี่ห้อที่เคยผ่านหูผ่านตามาหลายท่านก็จะอาจจะติดใจใน Brand ที่แตกต่างกันไป เช่นบางคนก็คุ้นเคยกับ CUMMINS บ้าง CATERPILLAR บ้าง PERKINS บ้าง VOLVO บ้าง หรือยี่ห้ออื่นๆ ซึ่งเครื่องยนต์แต่ละยี่ห้อนั้นก็จะมีจุดเด่นที่แตกต่างกันออกไป แต่ทุกยี่ห้อก็ยังหนีไม่พ้นที่ต้องทำการซ่อมบำรุงอยู่ดี สำหรับ Post นี้ อยากเพียงเกริ่นนำให้เห็นถึงความสำคัญของการทำการซ่อมบำรุงชุดเครื่องกำเนิดไฟฟ้าหรือ Generator Set ซึ่งสำหรับประเทศไทยแล้วนั้น Generator Set นั้นถูกติดตั้งไว้เพื่อวัตถุประสงค์สำหรับการสำรองไฟฟ้ารองรับกรณีไฟดับซะเป็นส่วนใหญ่ ส่วนที่จะใช้ในกรณีอื่นๆ ก็จะเป็นประเภทใช้แบบจริงจังกันไปเลยเช่นสถานที่ที่ไม่มีไฟฟ้าใช้ หรือใช้ผลิตไฟขายหรือช่วยลดค่าไฟ การซ่อมบำรุงเครื่องกำเนิดไฟฟ้าที่ใช้สำหรับสำรองไฟหรือที่เรียกกันว่า Standby Generator นั้นจากประสบการณ์ของผมกับลูกค้าที่ผ่านมา มักจะได้ยินคำนี้ติดหูมาตลอดจากเจ้าของหรือลูกค้ากับคำว่า "เครื่องไม่ได้ใช้จะซ่อมบำรุงอะไรกันเยอะแยะ เปลืองตังค์" บางครั้งก็อยากเก็บเครื่องมือกลับบ้านกันเลยทีเดียว 555 จากประเด็นดังกล่าว ผมจึงอยากหยิบยกบางกรณีจากประสบการณ์มาเล่าให้ฟังเพื่อที่จะสื่อให้เห็นถึงความสำคัญของการทำการซ่อมบำรุง [...]


Fire Pump System

ว่าด้วยเรื่องระบบ Fire Pump กันแล้ว จากประสบการณ์เท่าที่เห็นพบว่ายังมีข้อสงสัย และมีคำถามมากมาย ทั้งเกี่ยวกับการทำงาน การซ่อมบำรุง และความถูกต้องของระบบ ซึ่งมันไปเกี่ยวข้องกับมาตรการต่างๆ ทั้งทางข้อกฎหมาย และการทำประกันภัย จึงทำให้ปัจจุบันผู้ถือครอง Fire Pump นั้นเริ่มมีความตื่นตัวที่จะเริ่มปฏิบัติอย่างจริงจัง โดยมักจะเริ่มที่การทำการซ่อมบำรุง และตามด้วยการปรับปรุงระบบ ซึ่งเป็นสิ่งที่ดีมากเพราะการทำให้ระบบ Fire Pump นั้นอยู่ในความพร้อมแล้วนั้นเจ้าของหรือผู้ถือครองจะได้รับผลตอบแทนหลายด้านทั้งทางตรงและทางอ้อม Fire Pump ที่ถูกทำการซ่อมบำรุงนั้น ที่เห็นชัดที่สุดคือเขาจะพร้อมทำงานได้จริงและใช้ประโยชน์ได้จริงถ้ามีเหตุเพลิงไหม้ขึ้นมาจริงๆ นี่แหละครับคือผลทางตรงที่เจ้าของจะยังอาจมองไม่เห็นภาพชัดนัก ที่ผ่านมาจึงมักปล่อยปะละเลยกันไปบ้าง และผลดีอีกประการหนึ่งที่ได้รับจากการทำการซ่อมบำรุงก็คือ เครื่องจักรกลประเภทนี้มันชอบการซ้อม หรือชอบให้ถูกทดสอบ และมันมักจะชอบให้เปลี่ยนเสื้อผ้าอาบน้ำบ่อยๆ หรือการซ่อมเปลี่ยนอะไหล่ซ่อมบำรุงตามวาระนั่นเอง เช่น เปลี่ยนกรองต่างๆ น้ำมันหล่อลื่น น้ำหล่อเย็น และวัสดุประเภทยาง ที่มักจะเสื่อมตามเวลา ค่าใช้จ่ายในการซ่อมบำรุงเพียงไม่กี่บาท แต่มันสามารถป้องกันไม่ให้เกิดความเสียหายหนักที่ตีราคาความเสียหายมากกว่า 10-20 เท่าก็เป็นได้